Probeer de volgende foto’s te observeren en te beschrijven zonder je mening erover te geven, in maximaal 100 woorden per foto.

©ANP

©ANP

©Shutterstock

Vergelijk wat je opschreef met deze voorbeelden van uitgeschreven observaties:

Foto 1: Midden in het beeld staat een vrouwelijke ambulancemedewerker. Een man in gewone kleren heeft haar pols vast en probeert haar te slaan. De vrouw bukt om de klap te ontwijken. De foto is onscherp, wat betekent dat de man snel beweegt. Op de achtergrond staat een ambulance.

Foto 2: In de verte staat een grote fabriek. Uit de vele schoorstenen komen dikke rookwolken. Op de voorgrond staat een rijtje huizen aan een kanaal. Er staan wat auto’s geparkeerd voor de deuren. Midden in het beeld, helemaal vooraan fietst een jonge vrouw met een zwarte jas en witte hoge schoenen op een witte fiets.

Foto 3: Een lange rij trekkers rijdt over de snelweg. Ze vullen allebei de rijstroken, waardoor achter hen zich een grote file van gewone auto’s vormt. De meeste hebben hun zwaailicht aan. Voorop de voorste trekker hangt een Nederlandse vlag ondersteboven. Op de tegemoetkomende rijbaan, aan de overkant van de vangrail rijdt er gewoon verkeer.

Kijk vervolgens naar wat er bijzonder is aan de situatie op de foto. Let op: jouw mening en jouw gevoelens doen er niet toe!  Je bent eigenlijk een detective die de waarheid achter de foto moet ontdekken. Zoek naar aanwijzingen die jou vertellen wat het verhaal achter de foto is en schrijf die zo neutraal mogelijk op.

Vergelijk weer wat jij opschreef met onderstaande voorbeelden

Foto 1: Dit is een ongewone situatie, want ambulancemedewerkers vechten niet tijdens hun dienst. Omdat de vrouw blauwe handschoenen aanheeft, was zij waarschijnlijk met haar werk bezig toen ze onderbroken werd door de aanval van de man. Het is niet zo dat ze allebei ruzie met elkaar hebben, eerder lijkt het erop dat de man boos is op de vrouw. Haar bewegingen zijn namelijk enkel afwerend, niet aanvallend.

Foto 2: Omdat er auto’s voor de huizen geparkeerd staan, zijn de huizen bewoond. De dikke rookwolken komen nogal dichtbij de huizenrij. Als de rookwolken giftig zijn, dan is het niet goed voor de gezondheid van de bewoners om zo dicht bij de fabriek te wonen. De fabriek staat sowieso in een bewoonde omgeving, want anders zou er geen fietser langskomen.

Foto 3: Dit is een ongewone situatie, want trekkers mogen niet op de snelweg. Het zijn er ook erg veel, dus ze zijn met zijn allen deze regel aan het overtreden, en zeker niet per ongeluk, maar expres. Ook de alarmlichten duiden erop dat ze aandacht willen te trekken. De nationale vlag ondersteboven hangen is respectloos. Waarschijnlijk zijn deze boeren boos op Nederland.

Probeer uit te zoomen en te denken aan het verleden en de toekomst van de foto. Stel jezelf de vragen: wat ging vooraf aan wat je op de foto’s zag, en wat gaat er hierna gebeuren?

Omschrijf dat ook weer in 100 woorden per foto.

Vergelijk weer jouw teksten met deze voorbeelden.

Foto 1: Van deze foto is het niet te zeggen wat eraan vooraf ging. Het kan op verschillende manieren aflopen: of er schieten mensen de vrouw te hulp en jagen de man weg, of de man slaat de vrouw helemaal in elkaar omdat ze zwakker is dan hij.

Foto 2: De huizen zijn gebouwd in een oude stijl, dus die staan er al lang. Ook kun je zo’n grote fabriek niet in een hele korte tijd bouwen. De situatie die we hier zien is waarschijnlijk al tientallen jaren zo. Als de rookwolken ongezond zijn, heeft dat effect op de bewoners. In de toekomst zullen de mensen ofwel verhuizen, ofwel zal de fabriek sluiten, ofwel zullen ze schonere rookwolken moeten uitstoten middels speciale filters of andere technieken.

Foto 3: Het is van deze foto niet duidelijk waarom de boeren op de snelweg rijden. Aangezien ze waarschijnlijk boos zijn op Nederland, zijn ze boos op de Nederlandse regering en zijn ze op weg naar een regeringsgebouw, bijvoorbeeld om te demonstreren. Waarschijnlijk komt de politie straks om ze tegen te houden, aangezien ze in overtreding zijn. Omdat ze met zulke zware trekkers en met zovelen zijn, kunnen we niet voorspellen of dit lukt of niet. Waarschijnlijk gaat dit allemaal opzettelijk, en komt de dreiging die ervan uit gaat goed van pas.

Probeer de foto ook eens met andere ogen te bekijken. Bedenk een aantal mogelijke interpretaties en kijk of je ze kunt weerleggen. Waarom kan deze uitleg niet kloppen? Schrijf ook dat per foto weer in 100 woorden op.

En vergelijk weer.

Foto 1: De vrouw is afgelopen weekend naar bed gegaan met een andere man. Haar man is daarachter gekomen en is woedend naar haar werk gesneld om haar hiervoor te straffen.

Foto 2: Achter de huizenrij hangt een enorme videowall met een projectie van een fabriek zodat langsfietsende mensen bewust worden gemaakt van de impact van vervuiling. Achter de videowall zijn er grasweides met koeien en schapen.

Foto 3: De boeren op de rode trekker gaat volgende week trouwen en zijn vrienden nemen hem mee op een dolle vrijgezellenavond.

Probeer je vervolgens te verplaatsen in de situatie van de foto, in de personen die erop staan. Schrijf ook dat weer in 100 woorden per foto.

En vergelijk weer met deze voorbeelden (of met die van je klasgenoten!).

Foto 1: Voor de vrouw is de situatie beangstigend. Ze zal wel hopen dat er iemand komt om haar te helpen.  De man moet wel erg boos zijn, om de vrouw tijdens haar werk te slaan. Maar is het boosheid alleen? Hij kan ook drugs gebruikt hebben, of alcohol, of psychisch niet helemaal in orde zijn. Waar is hij boos over? Is hij boos op haar persoonlijk, of op het werk wat zij doet?

Foto 2: Voor de mensen in de huizen is het niet ideaal om daar te wonen. Alleen het uitzicht is al niet echt om vrolijk van te worden. De jonge vrouw fietst alsof ze daar altijd fietst. Ze is niet verbaasd of geshockeerd door de rookwolken, ze fietst er neutraal doorheen, alsof dit al jaren zo is.

Foto 3: We zien de mensen die de tractoren besturen niet goed. Ze zijn in ieder geval saamhorig en trekken zich niets aan van de regels. Ze zijn machtig omdat ze met velen zijn, en hebben er geen probleem mee om file te veroorzaken en andere mensen in problemen te brengen, anders waren ze wel opzij gegaan.

Emoties kleuren je observatie enorm. Als je verdrietig bent vind je alle films en series saai, en als je haast hebt vind je dat ieder stoplicht ‘belachelijk lang op rood staat’, terwijl objectief gesproken dat helemaal niet zo is. Soms werkt het natuurlijk ook in je voordeel: als je verliefd bent zie je de mindere kanten van je geliefde niet (liefde maakt blind, luidt het spreekwoord dan ook).

Nu pas komt de laatste stap: jouw emoties over de foto. Schrijf die per foto in 1 zin op.

Weer wat voorbeelden ter vergelijking.

Foto 1: Wat afschuwelijk dat deze vrouw wordt aangevallen!

Foto 2: Bah, ik zou voor geen goud in zo’n smerige depressieve rotomgeving willen wonen.

Foto 3: Heel dreigend, zo’n grote stoet zware voertuigen. Maar ook krachtig en mooi, zo met z’n allen verenigd.

Om je observatie te toetsen aan de werkelijkheid, kun je onderzoek gaan doen. Het makkelijkste is om te gaan googlen op steekwoorden, maar je kunt deze foto’s ook aan mensen laten zien en vragen of zij er meer van weten. Waar gebeurt dit? Gebeurt dit vaker? Waar ging het over?

Doe dat per foto 5 minuten, en schrijf op wat je vindt.

Kwam je bijvoorbeeld hier op uit?

Foto 1: Maatschappelijke tendens: groeiend aantal geweldsplegingen tegen hulpverleners.

Foto 2:  Tata Steel in IJmuiden blijkt veel vervuilender dan gedacht

Foto 3: Boeren trekken naar Den Haag om te protesteren tegen de stikstofmaatregelen